Scheiden en hypotheek: waar moet je rekening mee houden?

Als je besluit om te scheiden, komt er veel op je af. Vooral als je veel gezamenlijke eigendommen hebt, zoals een koophuis. Wie blijft er in het huis wonen? Of wil geen van jullie hier blijven wonen? En wat zijn de consequenties voor je hypotheek? De gevolgen van een scheiding zijn afhankelijk van jullie persoonlijke situatie en wensen. Op deze pagina vertellen we je waar je rekening mee moet houden.

Ga jij scheiden?

Wat zijn de opties voor je hypotheek als je uit elkaar gaat? Ontdek wat onze adviseurs voor jou kunnen betekenen.

Zoek een vestiging
Scheiden en hypotheek

Optie 1: scheiden en ex-partner uitkopen

Op het moment dat jullie gaan scheiden en samen een koophuis hebben, is het belangrijk om te beslissen wat jullie hiermee willen doen. Je kunt ervoor kiezen om de woning te verkopen, maar als één van jullie graag in het huis wil blijven wonen, kan de ander worden uitgekocht. Zo komt de hypotheek na scheiding op één naam te staan en krijgt de vertrekkende partner een vergoeding.

Kun jij jouw ex-partner uitkopen?

Het uitkopen van je partner betekent dat je een bedrag aan hem/haar betaalt, zodat jij degene bent die in jullie huis kan blijven wonen en de woningeigenaar kan blijven. Maar hoe weet je of jij je partner kunt uitkopen? Om daarachter te komen, moet je eerst de waarde van je woning weten. Deze kun je terugvinden in de ‘waarde in het economisch verkeer’, die staat bijvoorbeeld in het taxatierapport.

Vervolgens is het belangrijk om jezelf af te vragen of je de nieuwe hypotheek voor het huis enkel op jouw eigen inkomen kunt dragen, aangezien jullie de hypotheek voorheen waarschijnlijk afbetaalden met twee inkomens. Voor het hypotheekdeel dat je overneemt van je ex-partner, ongeacht de oorspronkelijke afsluitdatum, ben je verplicht om de nieuwe lening lineair of annuïtair af te lossen om aanspraak te kunnen blijven maken op hypotheekrenteaftrek. Jouw geldverstrekker bepaalt of je de hypotheeklasten in je eentje kunt betalen. Zijn er kinderen betrokken bij de scheiding en moet je aan jouw partner alimentatie betalen? Dan heeft dit invloed op de hoogte van jouw maximale hypotheek. Verzekeringen die aan de hypotheek gekoppeld zijn, dienen ook op één naam te worden gezet. Jouw premie wordt vervolgens door de geldverstrekker aangepast aan de nieuwe dekking.

Blijven wonen zonder ex-partner uit te kopen

Sommige mensen vragen zich af of het ook mogelijk is om zelf (zonder hun partner) in het huis te blijven wonen, zonder daarbij de partner uit te kopen. Dit komt vrij weinig voor, omdat de partner in dat geval geen tegemoetkoming krijgt en dus met lege handen achter blijft. Hij of zij kan dan dus ook niet profiteren van eventuele overwaarde. Wél wordt er regelmatig besloten dat ex-partners samen de eigenaar van de koopwoning blijven. Dit gebeurt vaak als het financieel niet mogelijk is om de woning op één naam te zetten, maar ze de woning niet willen verkopen vanwege kinderen. Het is dus goed om hier duidelijke afspraken over te maken.

Ex-partner uitkopen bij overwaarde

Heb jij overwaarde op je woning? Dan moet je de helft hiervan aan jouw partner betalen als je hem/haar wilt uitkopen.

Voorbeeld: stel jouw huidige woningwaarde is € 400.000,- en jullie huidige hypotheek is € 300.000,-. Dan heb je dus een overwaarde van € 100.000,-. De helft van deze overwaarde dien je te betalen aan jouw ex-partner als je hem/haar wilt uitkopen. Dat betekent dat je een bedrag van € 50.000,- aan hem/haar moet betalen.

Wat als het huis onder water staat?

Als je huidige hypotheek hoger is dan de waarde van je woning, staat je huis onder water, oftewel: je hebt onderwaarde. In dit geval moet de vertrekkende partner (dus degene die niet in het huis blijft wonen) een bedrag betalen aan degene die wél in het huis blijft wonen. Net als bij overwaarde geldt ook bij onderwaarde dat je partner jou de helft van de fictieve restschuld moet betalen als jij in de woning blijft wonen.

Hypotheek verhogen om ex-partner uit te kopen

Om je partner uit te kopen, kun je mogelijk jouw hypotheek verhogen. Uiteraard is het daarbij wel van belang dat je de nieuwe hypotheek kunt betalen, aangezien jouw maandelijkse lasten dan omhoog gaan. Vraag aan je hypotheekadviseur of het verhogen van je hypotheek mogelijk is.

Hypotheek overnemen

Wellicht is het voor jou mogelijk om de hypotheek over te nemen, dit kun je navragen bij je hypotheekadviseur. Houd hierbij rekening met je huidige inkomen en de hoogte van de hypotheek. Wil je graag jouw mogelijkheden ontdekken? Maak dan een vrijblijvende afspraak.

Uitkopen in termijnen

Wil je jouw partner graag uitkopen, maar heb je niet genoeg spaargeld om een dergelijk bedrag in één keer neer te leggen? Dan kun je er ook voor kiezen om je partner in termijnen uit te kopen. Zo kun jij toch nog in jouw huis blijven wonen. Daarnaast wordt er geen belasting over het uitkoopbedrag geheven en wordt het ook niet gezien als een schenking.

Je kunt jouw ex-partner niet uitkopen

Als je jouw ex-partner niet kunt uitkopen, bijvoorbeeld doordat je de hypotheeklasten niet in je eentje kunt dragen, moet je kijken naar andere oplossingen. Wellicht is jouw ex-partner wel van plan om jou uit te kopen. In dat geval ben je genoodzaakt om een andere woning te kopen die je wél kunt betalen óf op zoek te gaan naar een huurwoning. Het is ook mogelijk om in overeenstemming met je ex-partner allebei eigenaar van de woning te blijven, waardoor jullie allebei nog steeds verantwoordelijk zijn voor de hypotheek. Willen jullie geen van beide in het huis blijven wonen, dan moeten jullie het huis verkopen.

Stappenplan ex-partner uitkopen

Graag zetten we nog even voor je op een rijtje welke stappen je kunt ondernemen als je jouw partner wilt uitkopen:

  1. Achterhaal of je partner het recht heeft om een deel van de waarde van je bezit te claimen. Dit hangt af van jullie eigendomsverhoudingen en afspraken die jullie tijdens het huwelijk hebben gemaakt.
  2. Breng de waarde van je woning in kaart door middel van een taxatie.
  3. Controleer samen met een hypotheekadviseur of jij de hypotheek in je eentje rond kunt krijgen en de kosten kunt dragen.
  4. Bepaal hoe je de financiële vergoeding aan je ex-partner gaat geven. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een eenmalige betaling of door middel van een afbetalingsplan.
  5. Zorg ervoor dat je een echtscheidingsconvenant hebt, anders kan de woning niet op één naam komen te staan.
  6. Maak met je ex-partner afspraken over de uitkoop en schrijf deze afspraken op. Dit is belangrijk om later misverstanden te voorkomen.
  7. Stel een akte op bij de notaris of bij de geldverstrekker zelf om de hypotheek op jouw naam te laten zetten.

Optie 2: scheiden en huis verkopen

Als jullie beiden eigenaar zijn van de woning en geen van jullie de ander wil uitkopen, kan de woning worden verkocht. Met de verkoopopbrengst los je de hypotheek in de meeste gevallen boetevrij af. Eventuele overwaarde (of onderwaarde) wordt tussen jullie verdeeld. Voor het verkopen van de woning kun je een makelaar inschakelen of de woning in de openbare verkoop zetten. Het is belangrijk om de verkoop zorgvuldig te regelen, zodat jullie beiden een eerlijk deel van de opbrengst ontvangen. Heeft de woning overwaarde, dan wordt deze tussen jullie verdeeld. Heeft de woning restschuld, dan draaien jullie hier allebei voor op.

Mocht je er samen niet uitkomen, dan kan het noodzakelijk zijn om de hulp in te schakelen van een mediator of een advocaat. Hij of zij kan jullie helpen om de woning op een eerlijke manier te verkopen en de opbrengst onderling te verdelen. Bij iedereen die gaat scheiden, is de situatie weer anders. Het is daarom altijd een goed idee om professioneel advies in te winnen om ervoor te zorgen dat je rechten worden beschermd. Ook De Hypotheekshop helpt jou graag verder als je in een scheiding zit.

Scheiden en hypotheek: hoe verder?

Naast het huis en de hypotheek, zijn er ook andere financiële zaken die geregeld moeten worden als je gaat scheiden. Denk bijvoorbeeld aan de verdeling van de inboedel, gezamenlijk opgebouwde pensioenrechten en partner- en/of kinderalimentatie. Belangrijk is om al bij het maken van afspraken over boedelverdeling en alimentatie rekening te houden met de toekomstige mogelijkheden voor beide ex-partners op een nieuwe woning en hypotheek. Raadpleeg dus direct – naast een mediator of een advocaat – ook je hypotheekadviseur. 

Een oplossing voor jullie allebei

Financieel advies is belangrijk als je uit elkaar gaat. Samen met je adviseur zoek je naar een verantwoorde en betaalbare oplossing. Voor je hypotheek maar ook voor je inboedel, je pensioen én je verzekeringen. Ga jij scheiden en wil jij advies over jouw hypotheek?

Het eerste oriëntatiegesprek is altijd vrijblijvend

Veelgestelde vragen

Wil je weten wat er allemaal komt kijken bij het regelen van een scheiding? De antwoorden op deze veelgestelde vragen helpen je verder.

Scheiden en kinderen

Scheiden is een ingrijpende beslissing met grote gevolgen voor je kinderen. Dit moet je voor je kinderen in ieder geval regelen.

Maximale hypotheek

Wil je weten wat je maximaal kunt lenen? Vul je gegevens in en ontvang een indicatie van je maximale hypotheek.

Veelgestelde vragen over scheiden

  • Wil jij in de koopwoning blijven wonen? Dan kun je ervoor kiezen om je partner uit te kopen of de volledige hypotheekschuld op je te nemen. Je neemt dan de hypotheekschuld en het aandeel in het huis over van je partner. Voor het hypotheekdeel dat je overneemt van je partner, ongeacht de oorspronkelijke afsluitdatum, ben je verplicht om de nieuwe lening lineair of annuïtair af te lossen om aanspraak te kunnen blijven maken op hypotheekrenteaftrek. Zijn jullie je in gemeenschap van goederen getrouwd, dan wordt de waarde van het huis door twee gedeeld. Heeft het huis overwaarde? Dan delen jullie de winst. Staat het huis onder water? Dan delen jullie de schuld. Ben je onder huwelijkse voorwaarden getrouwd? Dan geldt de verdeling die jullie in de huwelijkse voorwaarden hebben opgenomen.

    Bronpagina

  • Nee, dit is niet verplicht. Als geen van jullie de ander wil uitkopen, kan het huis worden verkocht. Uitkopen is alleen van toepassing als een van jullie in het huis wil blijven wonen. De partner die wordt uitgekocht, heeft in dat geval recht op een uitkoopsom.

    Bronpagina

  • Ja, een uitkoop kan meestal onderhandeld worden als onderdeel van een echtscheidingsakkoord. Als jullie allebei een akkoord bereiken over de verdeling van jullie eigendommen en de voorwaarden van de uitkoop, kan dit worden opgenomen in het echtscheidingsakkoord. Dit akkoord moet vervolgens worden goedgekeurd door de rechter. Hierna zijn jullie allebei wettelijk verplicht om je aan de voorwaarden te houden. Het is altijd verstandig om de hulp van een gekwalificeerd echtscheidingsadvocaat in te schakelen. Hij of zij kan jullie helpen bij het onderhandelen van een eerlijk uitkoopakkoord.

    Bronpagina

  • Ja, dit is mogelijk. Hiervoor dien je wel te onderhandelen met je partner en tot overeenstemming te komen. Echter, het is vaak lastig om dit voor elkaar te krijgen aangezien de vertrekkende partner dan met lege handen achterblijft. Mocht je geen geld hebben om je partner uit te kopen, kun je bij de notaris mogelijk laten vastleggen dat je de uitkoopsom op een later moment aan je ex-partner betaalt.

    Bronpagina

  • Als je in het huis achterblijft en je ex-partner de woning heeft verlaten en je niet hebt uitgekocht, mag je niet langer de volledige hypotheekrente aftrekken van de inkomstenbelasting. Jij en je partner mogen maximaal twee jaar de zelf betaalde hypotheekrente aftrekken. Dit is een zogenaamde overgangsregeling. Na twee jaar mag degene die in het huis blijft wonen alleen de rente geheel aftrekken als hij of zij ook volledig eigenaar van de woning is en het over te nemen hypotheekdeel is omgezet naar een lineair of annuïtair af te lossen leningdeel. Is dit niet het geval? Dan vervalt de helft van de hypotheekrenteaftrek. Zorg dat je je partner binnen twee jaar uitkoopt en het huis op jouw naam zet om van de volledige hypotheekrenteaftrek te kunnen blijven profiteren. De hypotheekverstrekker zal overigens eerst nagaan of jij de hypotheek alleen kunt betalen. Na een akkoord van de hypotheekverstrekker kun je de woning bij de notaris op een naam laten zetten.

    Als de hypotheek voor 2013 is afgesloten, dan behoud je over ‘jouw’ deel van de hypotheekrenteaftrek over aflosvormen als aflossingsvrij en spaarhypotheek.

     

    Bronpagina

  • Als jullie allebei in de woning willen blijven wonen (zonder de ander), dan is het vaak zo dat degene die het hoogste uitkoopbedrag kan bieden in de woning kan blijven wonen. Een nadeel hiervan is dat je elkaar mogelijk gaat overbieden, waardoor de blijvende partner té veel betaalt ten opzichte van de woningwaarde.

    Bronpagina

  • In sommige gevallen is dit mogelijk. Dit kan bijvoorbeeld als jij en je partner allebei besluiten om samen de hypotheek te blijven betalen. Het is wel aan te raden om hiervoor in overleg te gaan met een advocaat om te kijken wat in jullie specifieke situatie mogelijk is. Er is in dit geval dan geen sprake van ontslag uit de hoofdelijke aansprakelijkheid. Jullie blijven dan beide aansprakelijk voor het nakomen van de verplichtingen die voortvloeien uit de hypotheek. Ook de partner die ergens anders gaat wonen blijft aansprakelijk.

    Bronpagina

  • Ja, het is aan te raden om de afspraken over de hypotheek op te nemen in het echtscheidingsconvenant. Dit helpt om eventuele conflicten in de toekomst te voorkomen en zorgt ervoor dat beide partijen duidelijk op de hoogte zijn van hun verplichtingen met betrekking tot de hypotheek.

    Bronpagina

  • Dit hangt af van jouw geldverstrekker. In principe gelden voor een scheiding gewoon dezelfde regels als normaal gesproken en moet je dus in dit geval ook een boeterente betalen als jouw geldverstrekker dit in de voorwaarden heeft opgenomen.

    Bronpagina

  • Het is niet noodzakelijk om je hypotheek over te sluiten na de scheiding. Dit hangt af van wat je met je partner hebt afgesproken en of het gunstig is, bijvoorbeeld omdat je een lagere rente kunt krijgen of andere voorwaarden wilt. Onze hypotheekadviseurs kunnen jou hier meer over vertellen.

    Bronpagina

  • In sommige gevallen kan de hypotheekrente na de scheiding veranderen, bijvoorbeeld als je de hypotheek oversluit. Het is verstandig om dit met jouw hypotheekadviseur te bespreken.

    Bronpagina

Klaar voor de volgende stap?

Altijd als eerste op de hoogte

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en mis nooit meer het laatste nieuws op het gebied van hypotheken, wonen en verzekeren.

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.